Hạ tầng đồng bộ và hiện đại - “Xương sống” của nền kinh tế
Nhiệm kỳ 2020-2025 xác định phát triển hạ tầng là một trong những khâu đột phá. Trên tinh thần đó, toàn tỉnh đã ưu tiên và huy động nguồn lực đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp đồng bộ cơ sở hạ tầng, tạo “đường băng” đưa Thanh Hóa sớm trở thành một cực tăng trưởng mới.
Nút giao Quốc lộ 45 qua phường Đông Sơn với cao tốc Bắc - Nam được đầu tư hiện đại.
Kết nối đồng bộ, thúc đẩy liên kết vùng
Xác định tuyến cao tốc Bắc - Nam đoạn qua địa phận tỉnh dài 98,8km như một trục “xương sống” với 7 nút giao liên thông tỏa đi các địa phương trong tỉnh, là yếu tố quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện thu hút các nhà đầu tư. Ngay sau khi tuyến cao tốc Bắc – Nam hoàn thành đưa vào sử dụng, để đảm bảo tính kết nối, tỉnh đã ưu tiên nguồn lực, bố trí gần 8.300 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách để đầu tư một số dự án giao thông lớn quy mô từ 4 - 8 làn xe kết nối các tuyến đường trọng điểm của tỉnh với cao tốc thông qua các nút giao. Ghi nhận về sự phát triển của hệ thống giao thông của tỉnh, tại hội nghị gặp gỡ, kết nối doanh nghiệp giữa TP Seongnam (Hàn Quốc) và tỉnh Thanh Hóa năm 2025, ông Shin Sang Jin, thị trưởng TP Seongnam đánh giá cao sự phát triển cơ sở hạ tầng của tỉnh Thanh Hóa, đặc biệt là hệ thống giao thông kết nối cùng với vị trí địa lý chiến lược, nguồn nhân lực dồi dào và tốc độ công nghiệp hóa nhanh chóng. Ông tin tưởng rằng, sự phát triển cơ sở hạ tầng nhanh chóng của tỉnh Thanh Hóa sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thu hút các nhà đầu tư Hàn Quốc và nước ngoài.
Trong giai đoạn 2020-2025, toàn tỉnh đã huy động hơn 21.341,4 tỷ đồng để đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ. Từ nguồn vốn này, tỉnh tập trung đầu tư các công trình, dự án lớn, có tính kết nối liên vùng, liên huyện. Dự kiến đến hết 2025, toàn tỉnh sẽ hoàn thành việc đầu tư nâng cấp, mở rộng 365,9km quốc lộ, đường tỉnh; cứng hóa 486km đường xã, đường thôn, bản.
Nhiều tuyến giao thông trọng điểm đã hoàn thành đưa vào khai thác, như: Tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam, Đại lộ Đông Tây TP Thanh Hóa, đường nối Quốc lộ 1 với Quốc lộ 45, đường Vạn Thiện - Bến En... Các dự án quan trọng đang được triển khai hoặc nghiên cứu đầu tư, như: Đường bộ ven biển, đường giao thông từ Khu Công nghiệp (KCN) Bỉm Sơn đến đường ven biển đoạn Nga Sơn - Hoằng Hóa, đường vành đai 3 nhánh Đông, đường giao thông nối Quốc lộ 217 với Quốc lộ 45...
Về hạ tầng hàng không và cảng biển, Bộ Giao thông - Vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã phê duyệt quy hoạch Cảng Hàng không Thọ Xuân thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050 với chức năng là cảng hàng không quốc tế, dự bị cho Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài, có công suất khai thác 5 triệu hành khách/năm và 27.000 tấn hàng hóa/năm. Cảng biển Thanh Hóa được Thủ tướng Chính phủ quy hoạch có tiềm năng trở thành cảng đặc biệt. Hạ tầng Cảng biển Nghi Sơn tiếp tục được đầu tư, hoàn thiện theo quy hoạch; đến nay đã có 25 bến cảng đi vào hoạt động với tổng chiều dài cầu cảng hơn 5km, khối lượng hàng hóa qua cảng đạt 47 triệu tấn/năm.
Bứt phá hạ tầng công nghiệp
Nếu coi hạ tầng giao thông là “xương sống”, thì hạ tầng KCN, cụm công nghiệp (CCN) chính là “bộ khung” nâng đỡ nền sản xuất công nghiệp. Tỉnh xác định Khu Kinh tế Nghi Sơn (KKTNS) là trọng điểm, là cực tăng trưởng lớn nhất, nằm trong hành lang kinh tế ven biển. Đây cũng là một trong những “tứ giác” phát triển của tỉnh, việc đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông theo hướng đồng bộ, hiện đại, có tính liên kết vùng lại càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong thu hút đầu tư. Giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã huy động 6.296 tỷ đồng để đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong KKTNS. Hiện đã hoàn thành đưa vào sử dụng một số dự án trọng điểm, như: Đường Đông Tây 4 đi Cảng Nghi Sơn, cải dịch sông Tuần Cung...; hoàn thành 10 khu tái định cư phục vụ di dân, giải phóng mặt bằng các dự án trong KKTNS.
Từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh đã đầu tư, hoàn thiện hạ tầng KCN đạt 692ha; dự kiến đến hết 2025, đầu tư hạ tầng KCN đạt 832ha, nâng tổng diện tích KCN có đầu tư hạ tầng toàn tỉnh đạt 2.335ha. Toàn tỉnh đã thành lập mới 21 CCN với tổng diện tích 931,14ha; lũy kế đến nay, trên địa bàn tỉnh có 46 CCN đang triển khai với tổng diện tích hơn 1.600ha, tổng vốn đầu tư đăng ký gần 12.000 tỷ đồng; trong đó có 5 CCN đã cơ bản hoàn thành hạ tầng kỹ thuật, thu hút được các dự án đầu tư thứ cấp.
Tạo lực đẩy tăng trưởng
Phát triển hạ tầng đồng bộ được xác định là một trong những yếu tố quan trọng góp phần đưa Thanh Hóa sớm trở thành một cực tăng trưởng mới, cùng với Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh trở thành tứ giác phát triển ở phía Bắc theo tinh thần Nghị quyết số 58-NQ/TW. Cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, giai đoạn 2025-2030 tỉnh xác định khâu đột phá về xây dựng, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại, trọng tâm là hạ tầng giao thông; hạ tầng khu kinh tế, các KCN, CCN. Không chỉ dừng lại ở hạ tầng “cứng”, tỉnh ta còn chú trọng hạ tầng “mềm”, như: Hạ tầng số, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, hạ tầng du lịch và hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu.
Giai đoạn 2025-2030, tỉnh đặt trọng tâm phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, liên thông trong và ngoài tỉnh. Từ chủ trương này, các dự án lớn như đường bộ ven biển, các tuyến vành đai, cầu dân sinh, đường NTM... sẽ tiếp tục được đẩy nhanh tiến độ. Đồng thời, tỉnh sẽ nghiên cứu xây dựng các tuyến đường kết nối Thanh Hóa với Tây Bắc và nước bạn Lào. Để phát huy hiệu quả đường sắt tốc độ cao qua địa bàn tỉnh, các tuyến giao thông kết nối sẽ được nghiên cứu quy hoạch, xây dựng kịp thời. Về hạ tầng hàng không và cảng biển, tỉnh sẽ kết hợp đồng bộ giữa đầu tư công và đầu tư từ nguồn xã hội hóa để nâng cấp, mở rộng Cảng Hàng không Thọ Xuân, phấn đấu đến năm 2030 trở thành cảng hàng không quốc tế. Đồng thời, đầu tư xây dựng cảng tổng hợp, cảng container, cảng chuyên dùng và nạo vét luồng tàu vào cảng để sớm hoàn chỉnh hệ thống Cảng biển Nghi Sơn và các cảng Lạch Sung, Quảng Châu, Quảng Nham - Hải Châu theo quy hoạch...
Bài và ảnh: Lê Hợi